આદિત્ય એલ-1 તૈયાર કરવામાં કેટલો આવ્યો છે ખર્ચ, કેટલા દિવસમાં પહોંચશે, ક્યાં સુધી કરશે કામ, અહીં જાણો જવાબ.

ચંદ્રયાન-3ની સફળતા બાદ હવે ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) તેનું સન મિશન આદિત્ય એલ1 લૉન્ચ કરવા જઈ રહ્યું છે. આ ભારતનું પ્રથમ સૂર્ય મિશન છે જેને ISRO 2 સપ્ટેમ્બરે શ્રીહરિકોટા સ્પેસ સેન્ટરથી લૉન્ચ કરવા જઈ રહ્યું છે.

આદિત્ય L1 નામના આ મિશન પર ભારતની મોટી આશાઓ ટકેલી છે. આવો જાણીએ કે આદિત્ય L1 માં કેટલા પૈસા ખર્ચાયા અને આદિત્ય L1 સૂર્યની ભ્રમણકક્ષામાં કેટલા દિવસ કામ કરશે?

ઈસરો 2 સપ્ટેમ્બરે આદિત્ય L1 લૉન્ચ કરશે. ચંદ્ર પર સૉફ્ટ લેન્ડીંગ માટે ચંદ્રયાન-3ને પ્રક્ષેપણ થયા પછી 40 દિવસ લાગ્યા હતા. જો કે, આદિત્ય એલ1ને લૉન્ચ કર્યા પછી, તેને સૂર્યની ભ્રમણકક્ષા એલ-1 સુધી પહોંચવામાં 110 દિવસનો સમય લાગશે. એટલા માટે તે વધુ સમય લેશે કારણ કે પૃથ્વીથી આ વર્ગ L1 નું અંતર લગભગ 1.5 મિલિયન કિલોમીટર છે.

ચંદ્રયાન-3નું પ્રજ્ઞાન રોવર અને વિક્રમ લેન્ડર ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની સપાટી પર માત્ર 14 પૃથ્વી દિવસ માટે કામ કરશે. બીજી તરફ ઈસરોના સૂર્ય મિશનના આદિત્ય એલ1 મિશન લગભગ 5 વર્ષ સુધી સૂર્યમાંથી નીકળતા કિરણોનો અભ્યાસ કરશે.

ચંદ્રયાન-3 મિશનનો ખર્ચ લગભગ 600 કરોડ રૂપિયા હતો, જ્યારે સૂર્યની ભ્રમણકક્ષામાં મોકલવામાં આવતા આદિત્ય L1 મિશનને તૈયાર કરવાનો કુલ ખર્ચ 378 કરોડ રૂપિયા છે.

જ્યારે ઈસરોએ ચંદ્ર પર મોકલેલા મિશનનું નામ ચંદ્રયાન રાખ્યું હતું, તો પછી સૂર્ય સાથે સંબંધિત પ્રથમ મિશનનું નામ સૂર્ય કે સૂરજ કેમ ન રાખ્યું. ઈસરોએ આ અંગે ખુલાસો કર્યો હતો કે આ વાહન સૂર્ય પર ઉતરવાનું નથી પરંતુ સૂર્યની ભ્રમણકક્ષા લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ 1 (L1) પર ઉપગ્રહની જેમ રહેશે અને સૂર્યની આસપાસ પ્રભામંડળની ભ્રમણકક્ષામાં રહેશે અને સૂર્યની આસપાસ ફરશે. તેથી જ તેનું નામ સૂરજ, સૂર્ય કે સૂર્યને બદલે આદિત્ય L1 મિશન રાખવામાં આવ્યું.

વૈજ્ઞાનિકોના મતે સૂર્યના કિરણો અવકાશ સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓ પર કેવી અસર કરે છે તે જાણવા માટે આના દ્વારા સૂર્યમાંથી નીકળતા કિરણોનો અભ્યાસ કરવામાં આવશે. આદિત્ય L1 દ્વારા પૃથ્વી પરથી બેસીને કોઈપણ વિક્ષેપ (ગ્રહણ) વિના સતત સૂર્યને જોઈ શકશે. આ હેઠળ, ડેટા ડિપોઝિટ એકત્રિત કરવામાં આવશે જેથી નુકસાન પહોંચાડી શકે તેવા પવન અને વાવાઝોડાને લગતી માહિતી પ્રાપ્ત થતાંની સાથે જ એલર્ટ કરી શકાય.